Ξηροστομία είναι η έλλειψη σάλιου από το στόμα. Υπολογίζεται ότι επηρεάζει το 10% περίπου του πληθυσμού. Υπάρχουν υποψίες ότι το ποσοστό είναι πολύ υψηλότερο, όμως πολλοί άνθρωποι δεν συνειδητοποιούν ότι έχουν ξηρό στόμα στην διάρκεια της ημέρας.

Ο όρος «ξηροστομία» μπορεί να προκαλέσει σκέψεις για μια στοματική κοιλότητα που δεν παράγει καθόλου σάλιο. Αλλά ακόμη και η χαμηλή παραγωγή σάλιου, λιγότερο από τα 1 έως 2 λίτρα που παράγεται από ένα υγιές στόμα, προκαλεί προβλήματα.

Οι εκπαιδευμένοι Οδοντίατροι μπορούν να εντοπίσουν αυτή την πάθηση, συχνά πριν ο ίδιος ο ασθενής αντιληφθεί ότι τη βιώνει. Αυτό είναι σημαντικό επειδή, όταν η πάθηση αφεθεί χωρίς θεραπεία, η ξηροστομία μπορεί να καταστρέψει την στοματική χλωρίδα, την ισορροπία δηλαδή των μικροοργανισμών στο στόμα, οδηγώντας σε δυσάρεστη αναπνοή, τερηδονισμούς δοντιών αλλά και γενικότερα προβλήματα.

Αιτίες της ξηροστομίας

H ξηροστομία μπορεί να προκληθεί από διάφορους παράγοντες μερικοί από τους οποίους μπορούν να προληφθούν. Η ξηροστομία αποτελεί μια κοινή παρενέργεια πολλών φαρμάκων, όπως του άγχους, της κατάθλιψης, των αλλεργιών αλλά και της ακμής, της υπέρτασης και άλλων που πρέπει να γνωρίζετε από τον ιατρό σας. Το ξηρό στόμα είναι παρενέργεια του συνδρόμου Sjogren, του HIV/AIDS, της νόσος Alzheimer, του διαβήτη και της αναιμίας.

Τέλος, το κάπνισμα ή το άτμισμα μπορεί να επηρεάσει την παραγωγή σάλιου και να επιδεινώσει την ξηροστομία του στόματος.

Οι συνέπειες της ξηροστομίας

Τερηδόνα: Μπορεί να πιστεύετε ότι ο κακός τρόπος βουρτσίσματος, η αποφυγή οδοντικού νήματος μαζί με την κατανάλωση πολλών γλυκών, είναι η κύρια αιτία σχηματισμού της τερηδόνας. Όμως υπάρχει μεγάλη πιθανότητα αυτό να οφείλεται στην ξηροστομία.

Οι τερηδόνες είναι κοιλότητες στα δόντια σας που σχηματίζονται από βακτηρίδια που εκκρίνουν οξέα στα δόντια. Αυτά τα οξέα «τρώνε» το σμάλτο προκαλώντας την αποσύνθεσή του. Σε ένα υγιές στόμα το σάλιο είναι αυτό που προστατεύει από τα οξέα και εμποδίζει τις τερηδόνες επιτελώντας το ξέπλυμα των βλαβερών βακτηριδίων.

Το ξηρό στόμα διαταράσσει αυτή τη διαδικασία εμποδίζοντας τα δόντια να «λούζονται» από το σάλιο. Αυτό μπορεί επίσης να προκαλέσει πτώση του pH του στόματος στην όξινη ζώνη, γεγονός που ευνοεί περαιτέρω τις τερηδόνες επιτρέποντας τον πολλαπλασιασμό των επιβλαβών βακτηριδίων. Ακόμα και λίγες ώρες ξηροστομίας μπορεί να διαταράξουν την ισορροπία του στόματος και να αυξήσουν τις πιθανότητες ενός τερηδονισμού.

Πόνοι στο στόμα: Χωρίς αρκετό σάλιο για να εξουδετερώσει τα οξέα στο στόμα σας και να ενυδατώσει το λεπτό στοματικό ιστό μπορεί να εμφανιστούν επώδυνες πληγές στο στόμα. Ο βλεννογόνος γίνεται πιο ξηρός και ευαίσθητος και ευνοείται η εμφάνιση στοματίτιδας αλλά και περιοδοντίτιδας ακόμα. Τέλος, η ξηροστομία ταλαιπωρεί ακόμα περισσότερο ασθενείς που λαμβάνουν ανοσοκατασταλτικά φάρμακα ή έχουν καρκίνο.

Πεπτικά προβλήματα: Μιλώντας για το έντερο και το πεπτικό μας σύστημα, είναι σημαντικό να μην ξεχνάτε ότι η πέψη αρχίζει από το στόμα σας. Εάν δεν έχετε επαρκή ποσότητα σάλιου όταν μασάτε για να ξεκινήσετε να διαλύετε τις τροφές και εάν έχετε στο αίμα σας περίσσεια κακών βακτηριδίων λόγω του όξινου επιπέδου του στοματικού PΗ, το πεπτικό σας σύστημα μπορεί να υποφέρει.

Αυτό που εμφανίζεται στη στοματική κοιλότητα, συμβαίνει και σε όλο το σώμα. Μια ποσότητα κακών βακτηριδίων στο στόμα σας επηρεάζει οπωσδήποτε και την ισορροπία των βακτηριδίων στο έντερο σας.

Τρόποι αντιμετώπισης της ξηροστομίας

Αν πιστεύετε ότι για την ξηροστομία σας ευθύνεται κάποιο φάρμακο που παίρνετε, γνωστοποιήστε το στον ιατρό σας, για να αλλάξετε φάρμακο αν γίνεται αγωγή.

Στην καθημερινότητά σας μπορείτε:

  • Να πίνετε άφθονο νερό για να κρατάτε το στόμα σας υγρό
  • Να χρησιμοποιείτε καραμέλα χωρίς ζάχαρη ή τσίχλα χωρίς ζάχαρη
  • Να αναπνέετε από τη μύτη και όχι από το στόμα όσο το δυνατόν περισσότερο
  • Να χρησιμοποιείτε υγραντήρα κατά τη διάρκεια του ύπνου που προσθέτει υγρασία στον αέρα του δωματίου.